Xari o na o xannen sorogo an maxa kara sooninke -------------------- faranse diminna ------------------< amertume dimaje --------------------< poisson électrique dinme --------------------< tanbour , tam-tam dindiŋa ------------------- < dune de sable dinma --------------------< instant , moment furuba --------------

Ke ña nan xaso ganni,yugo ya ni, yaxarin baane yaani maxa. yugo ke ri na maaño muuru , jaaxa a yaxarin fana ke wa suuxene .yugon li na maaño ke rondi i konpen ŋa,maaño ke faranfaren ni moxo buru, a xullen ñaani xa talli,maaño ke ro na xaso baga, suuxeye buren saabuda, yaxarin xasen ma hari a faayi, maañon li ni i giriben ŋuttu(kaagumaaxu )

Ganni julanin ñi riini julaaxun deberi wagadu kan moxo on xara suraqu nda wagaadi kitta kanmoxo ,i da kitta ti julaaxun kaaran ya , suraqun ñi ñoogomo n wuttu , gelli maroc maa (gaana) wagaadu ,i ñi riini kanmoxo , debe xoore yogo yi( maaroku) , a tooxon ni( sijilmassa ) geeji laqe n yaani , surqu ku gobon yi bakka non ya , i ge ñi foofo wuttu

Sunjaata keyite ni ko xaayi , on faami fonne sunjaata keyita ni ko xa yi , a toxon yinme ni sogolon jaata keyita,ken ni a tuwi toxo ,a bange duna uttu 20 siine 1190 debe be toxon ga ni( niani ) i debi xooren ni ,(siguiri ) a faati 1255 , a faaba ni ( naré maghan konaté ) a ma toxon ni ( sogolon kondé ) ( soundiata keita )bireye na a wuttu siine

Leele do faringije xiisa o na a xara manne sigi ,a bada faringije ga do xaaro n noxon ŋa a ga muurundini ,sababun kite leele ya ,koota leele yaani , a ken koren gabe ya ni leele di i yaqe do renmen gebo , faringije ken xa do i yaqen di renmen baane, waxati su leele na daga i moxo ko faringije da na nti , faringije da xotoyen wi i kanma , koota yog

Duwaawun faayi sooninkan xannee eh alla; an gan no o haqille yaxandi kallen ŋa waxati su eh alla; o wa muurunu an maxa , an no o kafu , silaamaaxu nkappe noxo eh alla ;o wa tangaye muurunu an maxa , an no o kisi tuwaaxu nafa gan ta ke be eh alla ;an no o kisi butte yi , butte be gan ta kanna nŋa, a no o sondonmu sirondi eh alla; an no o kisi bakk

Duna, fiini sikki lanta, fiini sikki da gaare nlanta toŋun da , saran tanŋe nlanta sere gumen da ,xatanten lanta tuwa renmen da ke nya na xaso ganni , yugu xase yogo yaani, a da renyugu filli ya saara, a da baane toxora gaare, a da baane toxora toonwu, gaare yaani giden ŋa,toŋu ni xoxonen ya ,i faaba xaso. ,nxa gaare kinye yaxarin wutte, i faab

Kine do seliŋe xiisa manne nsigi kine gan ta seliŋe yigana on terinke kine , a ken na jin ya , nxa seliŋe a ken ni doŋan ya, koota su seliŋe na giri nan daga yige ji laqun ŋa , ken da nyi kine xa , dullen muyinten ŋa a yi , kine ti i wa seliŋe ragana na a kanbu , seliŋe ti kine da , in gidan yugo maxa duŋe” ke yi , ken yaagun da kine ra

Sere su ga duna ,an na naxaanen ya xiisa , sere kaawadunte ,nmen ta duna ke ni yugo yogo ya ,a ti duna muuma sere nga na leseme foofo a dan li , i ke na a su ya tu . ken falle , a da komo nyeri bataaxe safa , ti i wa xayini ,komo nyeri jamaane ,sere ben da leseme keebe ,an na ri i wori , saaxen ti ,an maxa bataaxu ku xayi de ,a ti i ni xayini ya, s

Laxabure do seliŋe xiisa koota yogo laxabure yan kuna ti i ke ntaxa foofo su yigana kanpinten falle , xoyi yelinŋe ma seliŋe , a toxo ken ya ma a ga gunne nyeliŋe nsu ragana na yiga , foofon taxa gunne ŋa , koota yogo dollen da raga , a daga yiilen , mi i wa yigande kitana , gelli suxuba a ga yiilene maa lelle ,a ma fo kita na a yigan , bito s